ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ถึงพร้อมด้วยการกระทำไว้ในใจโดยแยบคาย ย่อม
เจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 ย่อมกระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอัน
ประกอบด้วยองค์ 8 อย่างนี้แล.
จบทุติยโยนิโสมนสิการสูตรที่ 14
จบเอกธรรมเปยยาลที่ 7

รวมพระสูตรที่มีในเปยยาลนี้ คือ

1. ปฐมกัลยาณมิตตสูตร 2. ปฐมสีลสัมปทาสูตร 3. ปฐมฉันท
สัมปทาสูตร 4. ปฐมอัตตสัมปทาสูตร 5. ปฐมทิฏฐิสัมปทาสูตร 6. ปฐม
อัปปมาทสัมปทาสูตร 7. ปฐมโยนิโสมนสิการสัมปทาสูตร 8. ทุติยกัลยาณ
มิตตสูตร 9. ทุติยสีลสัมปทาสูตร 10. ทุติยฉันทสัมปทาสูตร 11. ทุติยอัตต-
สัมปทาสูตร 12. ทุติยทิฏฐิสัมปทาสูตร 13. ทุติยอัปปมาทสัมปทาสูตร
14. ทุติยโยนิโสมนนิการสัมปทาสูตร.

อรรถกถาเอกธัมมเปยยาลที่ 7 และคังคาเปยยาลที่ 9

เอกธัมมเปยยาลก็ดี คังคาเปยยาลก็ดี ในพระสูตรที่ตรัสไว้อย่างนั้น ๆ
กล่าวไว้ด้วยอัธยาศัยของบุคคลโดยเฉพาะ และกล่าวด้วยอัธยาศัยของผู้รู้ทั้งหลาย.

*นาหันตเอกธรรมเปยยาลที่ 8

1. ปฐมกัลยาณมิตตสูตร

กัลยาณมิตรเป็นเหตุให้เกิดอริยมรรค

[165] สาวัตถีนิทาน. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรายังไม่เล็งเห็นธรรม
อันอื่นแม้สักอย่างหนึ่ง ซึ่งจะเป็นเหตุให้อริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8
ที่ยังไม่เกิด ย่อมเกิดขึ้น หรือที่เกิดขึ้นแล้ว ย่อมถึงความเจริญบริบูรณ์
เหมือนความเป็นผู้มีมิตรดีเลย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อันภิกษุผู้มีมิตรดีพึงหวัง
ข้อนี้ได้ว่า จักเจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 จักกระทำให้มากซึ่ง
อริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8.
[166] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้มีมิตรดี ย่อมเจริญอริยมรรค
อันประกอบด้วยองค์ 8 ย่อมกระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8
อย่างไรเล่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ
อันอาศัยวิเวก อันอาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ฯลฯ
ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปใน
การสละ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุย่อมเจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์
8 ย่อมกระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ 8 อย่างนี้แล.
จบปฐมกัลยาณมิตตสูตรที่ 1
* เปยยาลที่ 8 ไม่มีอรรถกถาแก้